Παρασκευή 2 Μαρτίου 2012

ΠΛΑΤΩΝΑΣ

Φιλόσοφος. Γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς ευγενείς. Το πρώτο όνομά του ήταν Αριστοκλής, ονομάσθηκε δε Πλάτων, για την ευρύτητα του στέρνου του και του μετώπου του. Νέος ασχολήθηκε με την ποίηση, αλλά γρήγορα επιδόθηκε οριστικά στη φιλοσοφία. Εικοσαετής προσκολλήθηκε στο Σωκράτη και έμεινε κοντά του επί εννέα έτη. Η αγάπη του προς αυτόν δεν έχει στην ιστορία όμοιο δείγμα αφοσιώσεως μαθητού προς δάσκαλο. Έκανε διάφορα ταξίδια στην Αίγυπτο, στην Κυρήνη, στη Σικελία, στη Μ. Ασία για να γνωριστεί με πολλούς φιλοσόφους της πυθαγορείου, ιδιαίτερα, σχολής.

Στις Συρακούσες, συνδέθηκε με φιλία με τον τύραννο Διονύσιο και τους συγγενείς του. Αργότερα, επειδή δυσαρέστησε τον τύραννο με την παρρησία του, αυτός, για εκδίκηση, τον πούλησε στο Σπαρτιάτη πρεσβευτή ως δούλο, για να τον απελευθερώσει με εξαγορά ο φιλόσοφος Αννικέριος. Αφού επέστρεψε στην Αθήνα, σαράντα πια ετών, ίδρυσε τακτική σχολή, τη λεγομένη Ακαδημία, που πήρε το όνομά της από τον τόπο, όπου ήταν αφιερωμένος στον ήρωα Ακάδημο. 


Στην Ακαδημία του, ο Πλάτων, δίδαξε επί 42 έτη, οι δε μαθητές του αποτέλεσαν ένα είδος συνδέσμου επιστημονικού, που διατηρήθηκε μέχρι το 525 μ.Χ. Πέθανε στην Αθήνα σε ηλικία 81 ετών, την ημέρα των γενεθλίων του. Ο τάφος του, στον Κεραμεικό, σωζόταν ως τα χρόνια του Παυσανία. Έγραψε την «Απολογία» του Σωκράτη, του οποίου τη φιλοσοφία εκθέτει, συμπληρώνει, συστηματοποιεί και εξαίρει.

 Η πλατωνική φιλοσοφία πραγματεύεται τη φύση του «αισθητού» και του «υπεραισθητού» κόσμου, και αποτελεί το πρώτο στην Ιστορία καθολικό σύστημα. Του συστήματος αυτού η επίδραση στο μεταγενέστερο κόσμο υπήρξε ανυπολόγιστη. 


Εργα του Πλατωνα:

(α) Περίοδος νεότητας (400π.Χ.-387π.Χ.). Σ΄ αυτήν ανήκουν οι διάλογοι:
  • Απολογία Σωκράτους: με την πλατωνική εκδοχή της απολογίας του Σωκράτη στο δικαστήριο,
  • Ευθύφρων
  • Κρίτων: με θέμα το δίκαιο και την αδικία,
  • Χαρμίδης:όπου αναπτύσσεται η έννοια της σωφροσύνης,
  • Πρωταγόρας:για το αν μπορεί να διδαχτεί η αρετή
  • Λάχης:ή περί ανδρείας, ηθικός.
  • Ιππίας Μείζων
  • Ιππίας Ελάσσων, ή περί ψεύδους
  • Ίων
  • Λύσις:(περί φιλίας).
(β) Περίοδος ωριμότητας (386π.Χ.-367π.Χ.). Σ' αυτήν ανήκουν οι διάλογοι:
  • Μενέξενος:στο μεγαλύτερο μέρος του ένας επιτάφιος λόγος
  • Κρατύλος: όπου συζητώνται γλωσσολογικά ζητήματα
  • Ευθύδημος
  • Γοργίας: ή περί ρητορικής, ανατρεπτικός.
  • Μένων
  • Φαίδων:ή περί ψυχής, ηθικός: όπου περιγράφονται οι τελευταίες στιγμές του Σωκράτη. Ο ίδιος ο Πλάτωνας απουσίαζε αφού, όπως λέει ένας από τους συνομιλητές, «Πλάτων δὲ οἶμαι ἠσθένει» («Ο Πλάτωνας νομίζω ότι ήταν άρρωστος»)
    Θεαίτητος:ή περί επιστήμης, πειραστικός.
  • Παρμενίδης:ή περί ιδεών, λογικός.
  • Φαίδρος
  • ΠολιτείαΔιάλογος του Πλάτωνα σε δέκα βιβλία, που αφορά το δίκαιο
  •  Συμπόσιον ή περί αγαθού, ηθικός. (385/4 π.Χ.)
(γ) Περίοδος γήρατος (366π.Χ.-348π.Χ.). Περιλαμβάνονται οι διάλογοι:
  • Σοφιστής
  • Πολιτικός
  • Φίληβος: ή περί ηδονής, ηθικός.
  • Τίμαιος:για τη δημιουργία του κόσμου
  • Κριτίας:ένας ημιτελής διάλογος με αναφορές στην Ατλαντίδα
  • Νόμοι:διάλογος σε 12 βιβλία όπου ο Πλάτωνας επανέρχεται στο ζήτημα των ορθών νόμων για μία πολιτεία
  • Έβδομη επιστολήμε αυτοβιογραφικές πληροφορίες για τη δράση του στη Σικελία.                                                                                   
                               
    Πηγη: www.mousa.gr
    Επιμέλεια_ΑΝΘΡΩΠΟΣ & ΕΠΙΣΤΗΜΗ